Türkiye’nin Enerji Açığı ve Bulunan Kaynakların Katkısı

Enerji ithalatı: Türkiye 2023’te yaklaşık 45 milyar dolar enerji ithalatı yaptı. Bu rakam toplam ithalatın %20’sini oluşturdu.
Karadeniz Doğalgazı: 710 milyar m³ doğalgaz rezervi bulundu. Değeri 500 milyar dolar civarında. Tam üretime geçtiğinde yıllık 10-15 milyar m³ üretim ile 4-5 milyar dolar tasarruf sağlayabilir.
Gabar Petrolü: Günlük 100 bin varil üretim hedefleniyor. Türkiye tüketiminin %10-12’sine denk geliyor. Yıllık 3-4 milyar dolar katkı sağlar.
Yenilenebilir Enerji: 2024’te kurulu gücün %55’i yenilenebilir kaynaklardan. 2030’a kadar 20 milyar dolarlık ithalat azaltma potansiyeli var.

Savunma Sanayinin Ekonomik Katkısı

İhracat: 2024’te 5,5 milyar dolar. 2030 hedefi 15-20 milyar dolar.
Yerli üretim oranı: 2000’lerde %20 iken bugün %80’in üzerinde. Bu sayede yıllık 8-10 milyar dolar içeride kalıyor.
İstihdam: ASELSAN, TUSAŞ, BAYKAR gibi firmalar doğrudan 100 binden fazla kişiye, dolaylı olarak 300 binin üzerinde kişiye iş sağlıyor.

Tasarruf Oranları

Türkiye’nin yurtiçi tasarruf oranı: %24 (Dünya Bankası, 2023). Dünya ortalaması %28.
Çin %45, Almanya %30. Türkiye bu açıdan geride.
Hanehalkı borçluluğu: Milli gelirin %16’sı. AB ortalaması %50. Borç düşük görünse de gelir yetersiz olduğu için tasarruf yerine tüketim öne çıkıyor.

Vatandaşın Alım Gücü

Kişi başı milli gelir (2024): ~13.000 dolar. 2021’de 9.500 dolardı.
Asgari ücret (2024): Net 17.002 TL. Ancak %60’ın üzerinde enflasyon nedeniyle alım gücü eriyor.
Konut fiyatları: 2019’da 300 bin TL olan ortalama konut, 2024’te 3,5 milyon TL’ye çıktı (12 kat artış).
Vatandaş maaşının %70’ini gıda, kira ve faturalara ayırıyor. Gelişmiş ülkelerde bu oran %40 civarında.

Refaha Ulaşmanın Zaman Çizelgesi (Rakamlarla)

Kısa vadede (1-2 yıl): Enflasyonun %60’tan %20’lere düşmesi gerekir.
Orta vadede (3-5 yıl): Karadeniz gazı ve Gabar petrolü tam kapasite devreye girdiğinde yıllık 8-10 milyar dolar tasarruf sağlanabilir.
Uzun vadede (10 yıl): Savunma ihracatı 15-20 milyar dolara, yenilenebilir enerjiyle birlikte 30-35 milyar dolarlık ek kaynak yaratılabilir.

Rakamlar gösteriyor ki, Türkiye doğal kaynaklarını ve savunma sanayii potansiyelini etkin kullanabilirse 5-10 yıl içinde vatandaşın ekonomik refahında gözle görülür bir artış olabilir. Ancak en kritik unsur enflasyonun kontrol altına alınması ve tasarruf kültürünün güçlendirilmesi.