Balıkesir, sahip olduğu doğal kaynaklar, tarımsal çeşitlilik ve kültürel değerlerle Türkiye'nin en büyük kalkınma potansiyeline sahip illerinden biridir. Tarım, hayvancılık, enerji, jeotermal kaynaklar, turizm, madencilik ve orman ürünleri bu şehrin omurgasını oluştururken, üniversite mezunu binlerce gencin işsiz olması büyük bir çelişki olarak karşımızda duruyor. TÜİK verilerine göre 2024 itibarıyla Balıkesir’de 25-34 yaş aralığında yaklaşık 22 bin genç işsiz durumda. Bu tabloyu değiştirmek bizim elimizde.
Toprakla Barış, Modern Tarımla Atılım
Balıkesir’de işlenen tarım arazisi yaklaşık 3,1 milyon dekar. Bu toprakların yalnızca %65’i etkin biçimde kullanılıyor. Gençler için verimli arazilerde modern tarım projeleri geliştirilmeli. Zeytin ve zeytinyağı özelinde Balıkesir, 11 milyona yakın zeytin ağacı varlığı ile Türkiye’de ilk 5’te yer alıyor. Zeytinyağı ihracatı 2023’te yalnızca 2,5 milyon dolara ulaşmışken, bu rakam modern tesisleşme, markalaşma ve kooperatifleşme ile 5 katına çıkarılabilir. Ayrıca Gömeç, Edremit, Havran gibi ilçelerde fıstık ve meyvecilik için uygun alanlar Tarım Bakanlığı teşvik programlarına alınmalıdır.
Hayvancılık ve Sütçülükte Yeni Nesil Yöntemler
Balıkesir, Türkiye genelinde en fazla süt üreten 3. il konumundadır. 2023 yılında Balıkesir'de 780 bin ton süt üretildi. Bu potansiyelin gençler eliyle değerlendirilmesi için küçük ölçekli süt işleme tesisleri kurulmalı. Ayrıca yumurta üretiminde Bandırma ve Manyas başta olmak üzere yılda 1,2 milyar adet yumurta ile Türkiye’nin önemli üretim merkezlerinden biriyiz. Bu ürünler doğrudan ihracata yönlendirilirse Balıkesir ekonomisine yıllık yüz milyonlarca dolarlık katkı sağlanabilir.
Jeotermal Zenginlik
Balıkesir, Türkiye'nin jeotermal enerji rezervinde ilk 10 il arasında yer almaktadır. Gönen, Bigadiç, Sındırgı gibi ilçelerdeki sıcak su kaynaklarının sıcaklığı 60-90°C arasında değişmektedir. 2024 verilerine göre bu bölgelerde jeotermal enerji yalnızca %12 oranında turizm amaçlı kullanılmaktadır. Termal pansiyonlara dönüştürülecek 500 kırsal ev, hem turistik cazibe yaratır hem de 2.000 kişilik doğrudan istihdam alanı yaratabilir.
Dokuma Tezgâhlarında Gelecek İlmek İlmek Örülebilir
Balıkesir’in dokuma kültürü özellikle Sındırgı ve Dursunbey’de güçlüdür. Şu anda aktif olarak çalışan kilim ve halı tezgâhı sayısı 350 civarında. Bu sayı, yerel desteklerle 1.000’in üzerine çıkarılabilir. Turistlerin yerinde dokuma deneyimi yaşayabileceği merkezler kurulursa yılda en az 50 bin turist bu bölgeleri ziyaret edebilir. Bu, sadece dokuma alanında değil, konaklama ve yeme-içme sektörlerinde de istihdamı artırır.
İhracatın Anahtarı... Dil Eğitimi Şart
Balıkesir, 2023’te toplam 620 milyon dolarlık ihracat yaptı. Ancak bu ihracatın %80’i organize sanayi bölgelerinde kurulu büyük işletmelere ait. Kırsal ve bireysel üretimin ihracata katılması için temel düzeyde İngilizce eğitimi şarttır. Belediyelerle odaların kuracağı dil merkezleri yılda 2.000 genç mezun verirse 5 yıl içinde Balıkesir, tarım ve turizm ihracatında büyük sıçrama yapabilir.
Odalar ve Kurumlar Artık Sahaya İnmeli
Balıkesir’deki ticaret, sanayi ve meslek odaları klasik bürokratik yapının dışına çıkmalı, gençlerle sahada buluşmalıdır. Kuracakları profesyonel ekiplerle gençlerin yeteneklerini, ilgi alanlarını, yerel ihtiyaçları ve sektörel açıkları tespit edip yönlendirici bir model oluşturmalıdır. Gençler sadece iş arayan değil, iş yaratan bireyler haline gelmeli.
Balıkesir’i Gençlerle Büyütmek Mümkün
Tarım, turizm, hayvancılık, enerji, kültür... Her biri Balıkesir’in geleceğini aydınlatacak kaynaklar. Bu kaynakları harekete geçirecek olan ise gençlerdir. Üretimi teşvik edersek, dil öğretirsek, yönlendirir ve örgütlersek; bu şehir sadece işsizliğe çözüm üretmekle kalmaz, Türkiye’nin yeni nesil kalkınma modeli olur.
