Son dönemin tartışmalardan biri olan "Ekrem İmamoğlu duruşmaları canlı yayınlansın" talebi unutuldu. Şimdi gündem "Komisyon!" CHP'nin komisyona üye vermesi yoğun eleştirilere yol açtı. CHP Genel Başkanı Özgür Özel'in, "Seninle Anayasa değil menemen bile yapmam!" sözleri bu bağlamda hatırlanıyor.
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun 19 Mart 2025 tarihinde gözaltına alınıp tutuklanması toplumda yoğun tepkilere yol açtı. O günden bu yana tepkiler devam ediyor.
İmamoğlu'nun tutuklanmasının ardında diğer bazı CHP'li Belediye Başkanları ve özellikle İstanbul BBB'de yönetici kadrolarından da birçok isim gözaltına alındı ya da tutuklandı. Bu gelişmelerin ardından ise yargılamanın "adaletsiz ve hukuk dışı olduğu" yargılama safhalarından kamuoyuna sağlıklı bilgi akışı olmadığı eleştirileri dile getirildi.
"DURUŞMALAR ALENİDİR" İLKESİ
Yaklaşık bir ay önce Cumhuriyet Halk Partisi(CHP) Genel Başkanı Özgür Özel ve Turuklu İstanbul BB Başkanı Ekrem İmamoğlu tarafından duruşmaların TRT Televizyonu'ndan "Canlı olarak yayınlanması" önerildi. Bu öneri Cumhur İttifakı tarafindan da olumlu karşılandı fakat aslında bu konu siyasetin değil hukukun konusu olsa da Canlı Yayın talebi muhalefet için etkili bir hamleydi, iktidarın öneriye 'olumlu' bakması ise bu hamleyi savuşturma manevransı idi. Çünkü bunun olmasını istemeleri zayıf bir ihtimaldi. İktidar canlı yayına yol verse de yayını TRT yapacağı için İktidarı zora sokacak bölümleri, ifadeleri yayınlayabilir miydi ve bu yayının hukuki alt yapısı var mıydı?
Zaten daha sonra "Canlı Yayın" konusu gündemden düştü, CHP kanadı da, TRT'nin objektif olmayacağını düşünerek canlı yayının, sansürsüz olması için 'kesintisiz' olarak yapılması gerektiğini savundu. Öneri de unutuldu...
ANAYASA VE YASALAR NE DİYOR?
ANAYASA'NIN YARGI BASLIKLI
3. BÖLÜMÜ
Duruşmaların açık ve kararların gerekçeli olması
MADDE 141- Mahkemelerde duruşmalar herkese açıktır. Duruşmaların bir kısmının veya tamamının kapalı yapılmasına ancak genel ahlâkın veya kamu güvenliğinin kesin olarak gerekli kıldığı hallerde karar verilebilir.
Küçüklerin yargılanması hakkında kanunla özel hükümler konulur.
Bütün mahkemelerin her türlü kararları gerekçeli olarak yazılır.
Davaların en az giderle ve mümkün olan süratle sonuçlandırılması, yargının görevidir.
CEZA MUHAKEMELERI USULÜ KANUNU
(CMK)182. MADDE
(1) Duruşmalar herkese açıktır.
(2) Genel ahlâkın veya kamu güvenliğinin kesin olarak gerekli kıldığı hâllerde, duruşmanın bir kısmının veya tamamının kapalı yapılmasına mahkemece karar verilebilir.
(3) Duruşmanın kapalı yapılması konusundaki gerekçeli karar ile hüküm açık duruşmada açıklanır.
TÜRK CEZA KANUNU(TCK)
Ne diyor?
"Madde 286 - Soruşturma ve kovuşturma işlemleri sırasındaki ses veya görüntüleri yetkisiz olarak kayda alan veya nakleden kişi, altı aya kadar hapis cezası ile cezalandırılır."
Görüldüğü gibi 'Canlı Yayın' konusunda aslolan siyasi irade değil yargı, son söz yargının...
ESKİDEN BASIN DAHA ÖZGÜRDÜ
2000'li yıllara kadar basının (bütün sorunlarına rağmen) çalışma şartları çok daha olumluydu. Yargı karşısındaki durumu daha güvenceliydi. Basının bilgiye, dava dosyalarına ulaşması daha kolaydı. Şimdi ise avukatların bile dosyalara erişimi zor
Izmir'de E.Ü. Fakultesi'nden mezun olduktan sonra Milliyet ve Günaydın gazetelerinin bürolarında çalıştığım dönemde Adliyedeki durusmalarda, Devlet Güvenlik Mahkemesi(DGM) duruşmalarında dahi kolayca çalışırdık.
Tabii ki o günlerde biz basın çalışanlarını da rahatsız eden, uygulamalar vardı.
Sonra AB Uyum sürecinde düzenlemeler yapılsa da ülkemizde durum biraz abartıldı. Günümüzde ise artık keyfi bir tutum oluştu.
ŞU KOMİSYON NE DOĞURACAK
MHP Genel Başkanı Devlet Bahceli'nin, "Öcalan gelsin Mecliste konuşsun!" çıkışı sonrasında "Kürt Sorununun" çözümü için yeni bir "Süreç başladı. Bu gelişmeyle birlikte bir "Komisyon" kurulması gündeme getirildi.
Bir türlü isminde karar kılınamayan komisyona ise sonunda, "Milli Dayanışma Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu" adı verildi.
Komisyon, AK Parti, CHP, MHP, DEM Parti, Yeni Yol, DSP, DP, HÜDA-PAR, YRP, TİP ve EMEP’ten temsilcilerin katılımıyla 48 üyeyle toplandı.
İYİ Parti grubu komisyona üye vermedi. Kurtulmuş, komisyonun ilk toplantisinda. "Salondaki üyelerin toplumun yüzde 98’ini temsil ettiğini" vurguladı. Bu sözler ise, CHP'nin komisyonda olmasının anlamına da anlam katmış oldu(!)
KOMİSYONUN AMACI TARTIŞMALI
Komisyonun amacının "Anayasa yapmak olmadığı!" ileri sürülse de, komisyonun 'Yeni Süreç' sonrasında kurulması ve bu sürecin nihai amacının "Yeni Anayasa" olduğu düşünülürse, Emre Kongar'in da dediği gibi, "CHP'nin işi çok zor!"
(Bu arada yeni bir gelişme yaşandı: DEM Parti eksik 3 üyenin yerine yeni üyeler seçilmesini önerdi ve bu öneri kabul edildi.)
ÖZGÜR ÖZEL NE DEMİŞTİ?
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Halk TV'de katıldığı bir canlı yayında, Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, partisine yönelik olarak yaptığı "Gelin el ele verelim, yeni anayasayı birlikte yapalım" çağrısına şu yanıtı verdi:
"Sen bütün muhalifleri içeri atacaksın, yargı eliyle disipline etmeye çalışacaksın, ondan sonra da olay eksiksiz demokratik bir ülkede geçiyormuş gibi geleceksin 'birlikte Anayasa yapalım' diyeceksin. Menemen yapmam seninle, anayasa yapmakmış!"
TOPLUM VE PARTİ TABANI TEPKİSİ VAR
LOZAN ANTLASMASI'nin dahi tartışma konusu yapıldığı "Süreç" ile ilgili günlerin ardından komisyon kurulması rahatsız edici çağrışımlara yol açtı!
Partisinin komisyona üye vermesine tepki gösterilmesi uzerine; CHP Genel Başkanı Özgür Ozel, "Hayırlı uğurlu olsun. Meclis Komisyonu, yasa yapacak olan, verdiği kararlarla tarihin akışını değiştirecek bir komisyon değil. CHP'nin her zaman dediği gibi kapalı kapılar ardında konuşmak yerine konuşulacaksa burada konuşulsun dedik" diyordu...
KOMİSYON KOMİSYON DEDİKLERİ!
Özellikle son yıllarda toplumu sarsan terör saldırıları, tren kazaları, çocuk istismarlari, siyasetçilerin aşırı gelirleri, siyasi skandallar, zeytin alanları ve daha bir çok konuyla ilgili Meclis Araştırma Komisyonları kurulması taleplerinin hepsi Ak Parti ve MHP oyları ile reddedildi.
Şimdi ise bir komisyon kuruldu...
"Dur bakalım ne olacak?"
