Balıkesir Üniversitesi, 1992 yılında kurulduğunda bölgesine umut olmuştu. Bugün 14 fakültesi, 4 enstitüsü, 2 yüksekokulu ve 12 meslek yüksekokuluyla yaklaşık 28 bin öğrenci ve 2.800 personeli barındırıyor. Şehrin sosyal ve ekonomik hayatında çok önemli bir aktör. Ama 33 yıllık yolculuğun sonunda, hem övgüyü hem de eleştiriyi hak ediyor.
Fiziki Yapı ve Hastane
Üniversite, şehir merkezine 17 km uzaklıktaki Çağış Kampüsü’nde büyüyor. Bunun yanında Necatibey Eğitim Fakültesi Kampüsü hâlâ merkezde. En dikkat çeken yatırımlardan biri de üniversite hastanesi. Hem bölge halkına hem öğrencilere sağlık hizmeti veriyor; Tıp Fakültesi için bir eğitim merkezi işlevi görüyor. Buna rağmen tam kapasite çalışmadığı, modernleşmede geri kaldığı eleştirileri sık sık dile getiriliyor.
Akademik Kadro ve Mezunlar
- Akademik personel: 1.260
- İdari personel: 1.540
- Öğrenci sayısı: 27.789
- Programlar: 599 önlisans/lisans, 127 lisansüstü.
- Mezun sayısı: 100 binin üzerinde.
Bu rakamlarla Balıkesir Üniversitesi, Türkiye’deki 200’ün üzerindeki üniversite arasında orta ölçekli bir konumda. Ancak aynı yıl kurulan Sakarya, Kocaeli ya da Pamukkale üniversiteleri, hem öğrenci sayısında hem de ulusal görünürlükte daha hızlı büyüdü.
Bilimsellikten Uzaklaşma ve Kadrolaşma Sorunu
Balıkesir Üniversitesi’nin tam anlamıyla büyüyememesinin bir nedeni de, 15 Temmuz’da Türkiye’yi karanlık bir döneme sürüklemek isteyen yapının yıllar içinde üniversite bünyesinde ciddi bir kadrolaşma hareketine girişmiş olmasıdır. Bu süreç, liyakat esaslarını zedeledi, akademik iklimi bozdu ve bilimselliğin geri plana itilmesine yol açtı. Yetenekli akademisyenlerin başka üniversitelere kayması da bu dönemde hızlandı. Bugün hâlâ bu geçmişin izleri tamamen silinmiş değil.
Ekonomik Katkı
Bugünün şartlarında bir öğrencinin aylık harcaması ortalama 9–11 bin TL civarında. Bu da yıllık 3 milyar TL’nin üzerinde ekonomik katkı anlamına geliyor. Akademik ve idari personelin maaş ve harcamaları eklendiğinde üniversitenin Balıkesir ekonomisine yıllık katkısı 3,5–4 milyar TL seviyesine ulaşıyor.
Vakıf ve Destek
Üniversite, güçlü bir üniversite vakfı tarafından da destekleniyor. Bu vakıf burs, altyapı ve proje desteğiyle Balıkesir Üniversitesi’nin gelişmesine katkı sunuyor. Ancak bu imkâna rağmen, üniversite hâlâ şehirle tam anlamıyla bütünleşebilmiş değil. Öğrencilerin şehir merkezine dağılması, kampüsün merkezden uzaklığı ve sosyal olanakların sınırlılığı bu kopukluğun temel nedenlerinden biri.
Türkiye’de ve Dünya’da Konumu
Balıkesir Üniversitesi’nin bugün itibarıyla:
- Türkiye çapında öne çıkan, marka olmuş bir bölümü yok.
- Dünya literatüründe adı geçen, küresel ölçekte tanınmış bir akademisyeni bulunmuyor.
Bu, üniversitenin akademik kimliğini zayıf kılan en önemli gerçeklerden biri.
Eskişehir Olmaktan Uzak
Balıkesir Üniversitesi, potansiyeli olmasına rağmen bir Eskişehir modeli yaratamadı. Eskişehir’de Anadolu ve Osmangazi üniversiteleri, şehri bir öğrenci kentine dönüştürmüş durumda. Oysa Balıkesir, öğrenci sayısına ve şehir merkezine ekonomik katkısına rağmen, sosyal yaşamda aynı sinerjiyi yakalayamadı. Üniversite–şehir bütünleşmesi hâlâ zayıf.
Geçmiş Hatalardan Ders Çıkarmak...
Balıkesir Üniversitesi, bölgesine milyarlarca liralık katkı sağlayan, güçlü bir vakıf desteğine sahip, hastanesiyle önemli bir sağlık merkezi olan bir kurum. Ancak geçmişte yaşanan kadrolaşma hareketleri, bilimsellikten uzaklaşma, şehirle bütünleşememe ve marka bölüm eksikliği nedeniyle bugün hâlâ “orta lig”te.
Kısacası Balıkesir Üniversitesi, sahip olduğu potansiyeli harekete geçirirse, hem şehir hem de Türkiye için çok daha önemli bir yere gelebilir. Ama bunun için öncelikle geçmişteki hatalardan ders çıkarılması gerekiyor.