Toprak… Binlerce yıldır insanlığın karnını doyurduğu, uygarlıkların yeşerdiği ve medeniyetin ilk adımlarını attığı kutsal zemin. Bugün, dünya hızla kentleşirken ve iklim krizi kapımızdayken, halen bir avuç verimli toprağın değeri altından daha fazla.
Peki, dünyanın en verimli tarım toprakları nerede? Hangi bölgeler bu zenginliğe sahip ve gelecekte bu toprakları neler bekliyor?
Ukrayna’nın kara toprakları ve savaş
Ukrayna, sahip olduğu kara topraklar sayesinde dünyanın en verimli topraklarından birine ev sahipliği yapıyor. Bu topraklar organik madde açısından son derece zengin ve su tutma kapasitesi yüksek. Bu nedenle Ukrayna, yüzyıllardır tahıl üretiminde Avrupa’nın lideri. Ancak son yıllarda yaşanan savaş ve politik istikrarsızlık, bu altın değerindeki toprakların geleceğini tehdit ediyor.
Amazon bölgesi
Brezilya’nın Amazon bölgesinde keşfedilen Terra Preta adlı siyah topraklar, antik uygarlıkların doğal gübreleme teknikleriyle oluşmuş. Verimliliği modern kimyasal gübrelerle kıyaslandığında bile üstün olduğu biliniyor. Bilim insanları bu toprağın yapısını çözmeye çalışıyor; çünkü bu, geleceğin sürdürülebilir tarımının anahtarı olabilir.
Nil Vadisi, Mısır
Nil Nehri'nin binlerce yıl boyunca taşıdığı alüvyonlar sayesinde Mısır’ın Nil Vadisi, kurak çöl coğrafyasının ortasında bir cennet gibi yükseliyor. Firavunlardan bu yana bu topraklar, buğdaydan pirince kadar birçok ürüne ev sahipliği yapıyor.
Türkiye toprakları... Konya, Çukurova, Gediz...
Türkiye toprakları da verimlilik açısından dünya sıralamasında dikkat çeken bir yere sahip. Konya Ovası, Çukurova, Gediz Ovası gibi alanlar, binlerce yıldır tarım yapılan nadide bölgeler. Ancak yanlış sulama, aşırı gübre kullanımı ve iklim değişikliği nedeniyle bu bölgelerde de toprak kaybı ciddi bir tehdit.
Bugün dünya üzerinde yalnızca %10 civarında toprak tarıma elverişli durumda. Bu küçük yüzdelik dilimin büyük kısmı ise kâr amacıyla aşırı sömürülüyor. Oysa bir avuç verimli toprağın oluşması binlerce yıl sürüyor.
Tarımsal üretim, sadece çiftçinin değil, tüm insanlığın ortak sorumluluğu. Verimli toprakları korumak, iklim krizine dirençli üretim yapmak ve sürdürülebilir tarım politikalarını benimsemek artık bir tercih değil, zorunluluk.
