Deprem uyarı sistemleri depremi tahmin etmez; P dalgasını algılayıp S dalgasından saniyeler önce uyarı verir. Android’in yerleşik sistemi, Deprem Ağı ve MyShake öne çıkıyor.
Android’de Deprem Uyarıları nasıl açılır, iPhone’da hangi alternatifler var? Hepsi burada.
Deprem Erken Uyarı Uygulamaları Nasıl Çalışır?
Deprem sarsıntısı iki dalga ile ilerler:
· P Dalgası (Birincil): İlk gelen, hafif ve çoğu zaman fark edilmeyen dalga.
· S Dalgası (İkincil): Yıkıcı etkiye sahip, güçlü sarsıntıyı yaratan dalga.
Telefonlar, ivmeölçer sensörleriyle P dalgasındaki mikro titreşimleri tespit eder. Veriler yapay zekâ/algoritmalarla analiz edilince, etki alanındaki kullanıcılara S dalgasından önce bildirim gider. Merkez üssüne uzaklık arttıkça uyarı için kazanılan saniye de artar (ör. ~100 km uzakta 15–30 sn).
Android Deprem Uyarı Sistemi (Yerleşik)
Google’ın Android’e gömülü sistemi tüm Android telefonları mini sismograf gibi kullanır; düşük nüfuslu bölgelerde bile algılama yapabilir.
Artıları: Türkiye genelinde yaygın, pil tüketimi düşük.
Eksisi: iOS desteği yok.
Android’de Deprem Uyarıları Nasıl Açılır?
1. Ayarlar → Güvenlik ve Acil Durum (ya da aramaya “Deprem Uyarıları” yazın)
2. Deprem Uyarıları menüsünü Etkinleştir
Artık telefonunuz, bulunduğunuz bölgede algılanan sarsıntı için S dalgasından önce bildirim gönderebilir.
Deprem Ağı (Earthquake Network)
Türkiye’de en yaygın platformlar arası (Android + iOS) erken uyarı uygulamalarından:
· Artıları: Yaygın kullanıcı tabanı, hızlı uyarı, son depremler/şiddet/derinlik haritası.
· Eksileri: iOS sürümü ücretli (politikaya göre değişebilir), performans kullanıcı yoğunluğuna bağlı.
MyShake
Kaliforniya Üniversitesi kaynaklı akademik proje; Android ve iOS’ta mevcut.
· Artıları: Ücretsiz, bilimsel altyapı.
· Eksileri: Türkiye’de kullanıcı tabanı daha sınırlı; bazı özellikler ABD odaklı.
Neden “Tahmin” Değil “Erken Uyarı”?
Bu sistemler depremi önceden tahmin etmez; başlayan depremin ilk dalgasını algılayıp, yıkıcı dalga gelmeden saniyeler kazandırır. Bu kısa süre bile asansörden çıkmak, tehlikeli eşyalardan uzaklaşmak, çök–kapan–tutun pozisyonu almak için kritik olabilir.
Pratik Güvenlik Notları
· Bildirim gelirse asansöre binmeyin, merdiveni kontrollü kullanın.
· Gaz/elektrik kaynaklarına dikkat edin; devrilebilecek eşyaları sabitleyin.
· Ailenizle toplanma noktası ve kısa bir acil durum planı belirleyin.
