Biruni Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü Öğretim Üyesi ve gıda mühendisi Dr. Aslı Muslu Can, özellikle uygun sıcaklıkta saklanmayan döner, sandviç, midye ve kumpir gibi popüler sokak lezzetlerinin ciddi gıda zehirlenmelerine neden olabileceği konusunda uyarıda bulundu.
Üniversitenin açıklamasında görüşlerine yer verilen Dr. Can, gıda kaynaklı zehirlenmelerin dünya genelinde önemli bir halk sağlığı sorunu olduğunu belirterek, kontamine olmuş gıdaların bakteri, virüs, parazit ve toksinler nedeniyle hızla tehlikeli hale gelebileceğini vurguladı.
Risk Büyük: Döner, Midye, Sandviç ve Kumpir Uygun Sıcaklıkta Saklanmazsa Tehlike Artıyor
Dr. Aslı Muslu Can, sokakta sıkça tüketilen yiyeceklerde hijyen ve sıcaklık kontrolünün hayati önem taşıdığını vurgulayarak şu kritik noktaların altını çizdi:
🍗 Döner
- Uygun sıcaklıkta pişirilmediğinde Salmonella, Clostridium perfringens ve Staphylococcus aureus gibi bakteriler hızla çoğalabiliyor.
- Etin oda sıcaklığında uzun süre bekletilmesi riski artırıyor.
🥪 Sandviç
- Yoğun elle temas nedeniyle Staphylococcus aureus bulaşması için elverişli.
- Mayonez, yumurta, ton balığı gibi malzemelerin oda sıcaklığında beklemesi, ısıya dayanıklı toksin oluşumuna yol açabiliyor.
🦪 Midye
- Denizden aldığı mikroorganizmaları bünyesinde biriktirebilen midye, yanlış saklama koşullarında Vibrio türleri ve toksin kaynaklı zehirlenmelere sebep olabiliyor.
- Sokakta satılan midyelerde çoğu zaman sıcaklık ve hijyen kontrolü yetersiz.
🥔 Kumpir
- Karışık malzeme yapısı nedeniyle bakteri gelişimine uygun ortam oluşturuyor.
- Özellikle uygun ısıda tutulmayan garnitürlerde Clostridium botulinum gibi tehlikeli bakteriler gelişebiliyor.
Hijyen Kurallarına Dikkat: Gıda Zehirlenmesi Basit Önlemlerle Engellenebilir
Dr. Can, alınacak birkaç basit önlemle gıda kaynaklı hastalıkların büyük ölçüde azaltılabileceğini belirtti:
- Yemek hazırlamadan önce mutlaka eller yıkanmalı.
- Çiğ ve pişmiş gıdalar ayrılmalı ve temas ettirilmemeli.
- Sıcak gıdalar sıcak, soğuk gıdalar soğuk tutulmalı.
- Bozulabilir yiyecekler geciktirmeden buzdolabına kaldırılmalı.
- Donmuş ürünler oda sıcaklığında değil, 4°C’de çözdürülmeli.
- Açıkta satılan yiyecekler konusunda temkinli olunmalı.
Dr. Can, özellikle sokak lezzetlerinin tüketiminde güvenilir, yoğun sirkülasyonlu ve hijyen kurallarına uyan satıcıların tercih edilmesinin halk sağlığı açısından hayati önem taşıdığını vurguladı.
