Kademeli Emeklilik Sistemi Nedir? Kimler Erken Emekli Olabilir? EYT Sonrası Yeni Düzenlemeler

Kademeli emeklilik düzenlemesi, EYT sonrası erken emeklilik planı yapan milyonlarca çalışan için gündemin en sıcak başlığı olarak öne çıkıyor. Meclis’e sunulan yeni yasa teklifiyle birlikte, yaş ve prim gün sayısına göre kademeli yapı sunan sistem, çalışanların mağduriyetini azaltmayı ve emeklilik planlamasında öngörülebilirlik sağlamayı amaçlıyor.

Kademeli Emeklilik Sistemi Nedir?

Kademeli emeklilik, sigorta başlangıç tarihine göre emeklilik yaşı ve prim gün sayısını aşamalı olarak belirleyen bir geçiş modelidir. Özellikle 1999-2008 yılları arasında sigortalı olanlar için geliştirilmiş olan sistem, EYT kapsamı dışında kalanlara erken emeklilik fırsatı sunmayı hedefliyor.

Kademeli Emeklilik Teklifi Meclis’e Sunuldu Mu?

CHP’li Karabük Milletvekili Cevdet Akay tarafından hazırlanan kademeli emeklilik teklifi, Meclis’e sunuldu ve yasal süreç başlamış durumda. Teklif, sosyal güvenlik reformları içinde önemli bir adım olarak görülüyor ve milyonlarca çalışanın erken emeklilik planlamasında belirleyici rol oynayabilir.

Kimler Erken Emekli Olabilir?

Kademeli emeklilik sistemi kapsamında erken emeklilik hakkı, sigorta başlangıç tarihi ve prim gününe göre belirleniyor. Bunun dışında EYT’liler, engelliler, malulen emekliler, ağır ve riskli işlerde çalışanlar ile doğum ve askerlik borçlanması yapanlar farklı kriterlerle erken emekli olabiliyor:

EYT’liler (8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi):

Kadın: 20 yıl sigortalılık ve 5.000 prim günü

Erkek: 25 yıl sigortalılık ve 5.975 prim günü

Engelliler: %60 ve üzeri → 15 yıl, 3.960 prim günü, %50–59 → 16 yıl, 4.320 prim günü, %40–49 → 18 yıl, 4.680 prim günü

Malulen emekliler: %60 iş gücü kaybı → 10 yıl sigortalılık ve 1.800 prim günü

Ağır ve riskli işlerde çalışanlar: Fiili hizmet süresi zammı uygulanır (madenciler, basın çalışanları, askeri personel vb.)

Doğum ve askerlik borçlanması: Kadınlar doğum başına 2 yıl (maks. 6 yıl), erkekler askerlik süresi kadar borçlanma

Not: Şartlar, 4A (SSK), 4B (Bağ-Kur) ve 4C (Emekli Sandığı) statülerine göre farklılık gösterebilir.

Kademeli Emeklilik Başvuru ve İşleyişi

Kademeli emeklilik sistemi ile çalışanlar, sigorta başlangıç yılına göre emeklilik yaşını ve prim gün sayısını aşamalı olarak hesaplayabiliyor. Bu sayede:

Erken emeklilik planlaması yapılabiliyor, Maaş ve prim dengesi korunuyor, Çalışanların mağduriyeti azaltılıyor

Henüz resmi olarak yasalaşmamış olsa da, Meclis’e sunulan teklifler ve kamuoyundaki yoğun ilgi, kademeli emeklilik sisteminin yakın gelecekte uygulanabileceğini gösteriyor.