Bölgesel Güçlerin Yeniden Tanımlanması
Bursa ve Balıkesir illerinin ekonomik, coğrafi ve stratejik özelliklerini merkeze alan “Bursa-Balıkesir Kalkınma Modeli”, sadece yerel değil ulusal kalkınma hedeflerine de katkı sunmayı amaçlıyor. Hollanda’nın ekonomik yapısı ile kıyaslanarak şekillenen bu model, bölgesel potansiyellerin akılcı yatırımlarla nasıl değerlendirilebileceğini ortaya koyuyor.
Hollanda Modeli: İlham Kaynağı Olarak Bir Başarı Hikayesi
Hollanda, küçük yüzölçümüne rağmen dünya çapında tarım, lojistik ve sanayide örnek bir model sunuyor. Rotterdam Limanı ve Schiphol Havalimanı gibi lojistik merkezleriyle dikkat çeken ülke, tarımda yüksek verimli üretimi, organize hayvancılığı ve üniversite-sanayi işbirliğiyle kalkınmasını sürdürüyor. Bursa-Balıkesir modeli, bu örnekten yola çıkarak yerli potansiyeli harekete geçirmeyi hedefliyor
.
Mevcut Potansiyeller: İki Komşu İl, Ortak Güç
Balıkesir: Bor madeni, hayvancılık, gıda, ormancılık, termal ve kıyı turizmi gibi güçlü kaynaklara sahip.
Bursa: Otomotiv, tekstil ve makine sanayisinde Türkiye’nin lokomotif kentlerinden biri. Üniversite-sanayi işbirliği gelişmiş düzeyde.
Ortak Paydalar: Tarım, organize sanayi bölgeleri (OSB) ve iş gücü altyapısı gibi konularda iki il birbirini tamamlıyor
.
Gelişme Modeli: Marmara İç Batı Ekonomik Kuşağı
Bu kuşak içinde:
Akıllı tarım ve hayvancılık merkezleri
"Boron Valley" ile bor madeninin ileri teknolojiye dönüşmesi
Dursunbey-Orhaneli hattında orman ürünleri teknokenti
Tekstilde Ar-Ge ve geri dönüşüm odaklı dönüşüm
Termal ve yaşlı turizmi koridorları oluşturulması planlanıyor
.
Teşvik Modeli ve Kamu Politikaları
Modelde yer alan öneriler:
Vergi, KDV, hibe gibi sürdürülebilir yatırım teşvikleri
Genç çiftçiler için hibeler, dijital hayvancılık destekleri
KOBİ’lere dijital dönüşüm fonu ve e-ihracat desteği
Göçün tersine çevrilmesi için nitelikli personele destek
Turizm yatırımcılarına arsa ve vergi kolaylıkları
Yenilenebilir Enerji: Yeşil Kalkınmanın Temeli
Balıkesir, Türkiye'nin rüzgar enerjisi üretiminde ön sıralarda.
Bursa, sınırlı rüzgar potansiyeline rağmen güneş enerjisi yatırımları için uygun.
Tarım OSB’lerine güneş enerjisi hibeleri, sanayi tesislerine çatı GES teşvikleri planlanıyor.
Belediyeler aracılığıyla enerji kooperatiflerinin kurulması da önerilenler arasında yer alıyor
.
4T Vizyonu: Entegre Kalkınma Yaklaşımı
Kalkınma modeli şu dört temel üzerine kurulu:Tarım: Akıllı, verimli ve sürdürülebilir üretim
Teknoloji: Ar-Ge merkezli sanayi dönüşümü
Turizm: Termal, yaşlı ve kıyı turizminin entegre edilmesi
Tedarik: Lojistik altyapının dijital sistemlerle güçlendirilmesi
Zamanlama: 3 Aşamalı Uygulama Takvimi
2025-2027: Pilot OSB yatırımları ve kümelenmeler2028-2030: Dijital dönüşüm, Ar-Ge merkezleri
2030 sonrası: Sürdürülebilir enerji, sağlık turizmi ve ihracat artışı
Örnek Yatırım Getiri Analizi
10 milyon dolarlık GES yatırımı → 100 milyon dolar enerji üretimi5 milyon dolar tekstil Ar-Ge desteği → 20 milyon dolar ihracat
2 milyon dolar hayvancılık desteği → %40 üretim artışı
1 milyon dolar turizm teşviki → 100 bin turist, 10 milyon dolar gelir
Modelin Türkiye İçin Anlamı
Bu kalkınma modeli, Türkiye’nin bölgesel kalkınma politikalarına yön verebilecek potansiyele sahiptir. Sadece mevcut kaynakların etkin kullanımını değil, aynı zamanda yeni ekonomik kümelenmelerin oluşumunu da teşvik etmektedir. Hollanda gibi başarılı örneklerden alınan ilhamla, bölgesel kalkınma ulusal ekonomik büyümeyi tetikleyebilir. Ancak bunun için siyasi kararlılık, yerel yönetimlerin iş birliği ve özel sektörün aktif katılımı şarttır.
Sürdürülebilir, Katma Değerli ve Kapsayıcı Bir Gelecek
Bursa ve Balıkesir’i merkez alan bu kalkınma modeli, sadece bölgesel değil, ülke genelinde örnek olabilecek stratejik bir plan sunuyor. Tarım, sanayi, turizm ve enerji sektörlerinin entegre edildiği bu yapı, sürdürülebilir büyümenin de anahtarı olabilir.
