2025 yılının ilk beş ayında otomotiv sektöründe sınırlı bir büyüme yaşanırken, Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) tahsilatındaki büyük sıçrama dikkat çekti.

Ekonomi gazetecisi Emre Özpeynirci’nin analizine göre, pazarda sadece %3’lük bir büyüme kaydedilmesine rağmen, ÖTV gelirleri %40’ın üzerinde artarak rekor kırdı.

🚘 Otomotiv Pazarı %3 Büyüdü, ÖTV Geliri %40 Arttı

EBS Danışmanlık verilerine göre, 2025 yılı Ocak-Mayıs döneminde otomotiv pazarı sadece %3,07 oranında büyüyerek 506.592 adet satışa ulaşırken, aynı dönemde ÖTV tahsilatı %40,45 artarak 254 milyar 377 milyon TL’ye yükseldi.

Bu tablo, araç satışlarındaki artıştan çok, fiyat ve vergi oranlarındaki yükselişin devlete aktarılan payı artırdığını ortaya koydu.

📈 Araç Başına ÖTV Yükü: 368 Bin TL'den 502 Bin TL'ye

Geçen yıl aynı dönemde araç başına ortalama ÖTV geliri 368 bin TL iken, bu yıl bu tutar yaklaşık %36,41 artışla 502 bin TL’ye çıktı. Mayıs ayında 111.600 adet araç satışı gerçekleşirken, ÖTV tahsilatı 54,2 milyar TL ile rekor seviyelere ulaştı.

💰 Hedefin %32’si Şimdiden Aşıldı

2025 yılı için belirlenen 818,8 milyar TL’lik ÖTV tahsilat hedefinin %32’si, ilk 5 ayda gerçekleşmiş durumda. 2024 yılında aynı dönemde bu oran %36,42 idi ve yıl sonunda hedefin üzerinde bir tahsilat yapılmıştı.

🔍 Vergi Artışının Nedenleri Ne?

Emre Özpeynirci’ye göre, bu artışın üç ana nedeni bulunuyor:

· Araç fiyatlarındaki yükseliş: Döviz kuru ve enflasyon etkisiyle sıfır araçların fiyatları ciddi şekilde arttı.

· Segment kayması: Düşük segmentte araç sayısı azalırken, vergi oranı yüksek segmentlerde satışlar arttı.

· Matrah güncellemesi yapılmadı: 80%’lik ÖTV diliminin altına giren araç neredeyse kalmadı. Bu da doğrudan yüksek ÖTV tahsilatına yol açtı.

Elektrikli ve hibrit araçların bazı avantajları olsa da, yüksek satış bedelleri nedeniyle bu segmentte de ciddi ÖTV katkısı oluştu.

🧾 Meclis’e Sunulan Yeni Vergi Yetkisi Tartışma Yarattı

Tüm bu tahsilat artışına rağmen, TBMM’ye sunulan yeni ÖTV yetki yasası, kamuoyunda soru işaretlerine yol açtı. Özpeynirci, teklifin gerekçelerini şu şekilde sıralıyor:

1. Esneklik: Hükümet, Meclis onayı beklemeden piyasaya anlık vergi müdahalesi yapmak istiyor.

2. Stratejik yönlendirme: Motor hacmi, batarya kapasitesi ve menzil gibi teknik özelliklere göre farklı ÖTV oranları belirleme gücü elde etmek isteniyor.

3. Gelir garantisi: Ekonomide daralma olsa bile, vergi artışıyla kamu gelirinin düşmemesi amaçlanıyor.

Ancak taslak yasadaki tüm matrah dilimlerine yüzde 80 oranı verilmesi kafa karıştırıyor. Özpeynirci’ye göre, bu durumun teknik olarak “sorunlu ve düzeltilmeye açık” olduğu belirtiliyor.

📊 Verilerle Durum Özeti:

Ay

ÖTV Geliri (2025)

Artış (%)

Otomotiv Satışı (2025)

Artış (%)

Ocak

37,6 Milyar TL

%31,37

70.460

-%14,62

Şubat

42,7 Milyar TL

%25,57

93.848

-%15,27

Mart

60,9 Milyar TL

%46,19

121.483

%6,43

Nisan

58,7 Milyar TL

%84,62

109.201

%37,99

Mayıs

54,2 Milyar TL

%20,87

111.600

%6,32

Kaynak: Emre Özpeynirci