Edremit Camivasat Mahallesi’nde, Edremit Ticaret Odası mülkiyetinde bulunan eski binalarla ilgili yapılan imar planı değişikliği tartışma yaratmıştı. Balıkesir Büyükşehir Belediyesi’nin de onayladığı değişikliğin ardından kamuoyunda farklı görüşler ortaya çıkarken, Edremit Çevre Derneği’nin konuyla ilgili yaptığı başvuruya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’ndan yanıt geldi.
Koruma Kurulu: “Yıkım ya da yeni inşaat için başvuru yapılmamış”
Edremit Çevre Derneği, 22 Eylül’de Edremit Kaymakamlığı aracılığıyla Balıkesir Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’na dilekçe sunarak, söz konusu binaların tarihi ve kültürel değer açısından incelenmesini talep etmişti.
Dernek, yeni inşaatlara izin verilmeden önce uzman incelemesi yapılmasını, bu süreçte de imar değişikliği veya yıkım gibi işlemlerin durdurulmasını istemişti.
Bölge Kurulu’ndan gelen resmi yanıtta, daha önce binalar hakkında alınan koruma kararları ile bu kararların nasıl kaldırıldığına dair ayrıntılı bilgiler yer aldı. Yazıda ayrıca şu ifadeye yer verildi:
“Kayıtlı taşınmazlara yönelik yıkım ve/veya cins değişikliği işlemlerine ilişkin Müdürlüğümüze herhangi bir başvuru yapılmamış olup, konuyla ilgili mülk sahibi veya ilgili kurumlar başvuruda bulunduğunda, konu Müdürlüğümüzce değerlendirilecektir.”
“Belediye, kültürel değer araştırmasını kendisi yapmalı”
Edremit Çevre Derneği’nden yapılan açıklamada, sürecin sadece vatandaş ya da sivil toplum inisiyatifine bırakılmaması gerektiği vurgulandı. Dernek, Belediye Meclisi’nde imar planı değişiklikleri oylanmadan önce, söz konusu yapıların kültürel miras niteliği taşıyıp taşımadığının mutlaka araştırılması gerektiğini belirtti.
Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Bu durum ilkesel bir karar haline getirilmeli. Kültürel değer araştırmasını yapmak vatandaşın değil, doğrudan belediyenin sorumluluğudur.”
“Hakkı iade etmek” değil, kentin geleceğini planlamak
Dernek ayrıca, imar değişikliklerinin “hakkı iade etmek” anlayışıyla değil, günümüz koşulları dikkate alınarak değerlendirilmesi gerektiğini belirtti.
“Aradan geçen 10–12 yılda ilçenin ihtiyaçları, altyapı kapasitesi ve ulaşım yoğunluğu değişmiştir. Bu faktörler göz önüne alınmadan verilen her karar, ileride telafisi güç sorunlara yol açabilir.”
denildi.
“Kültürel koruma bariyeri devrede”
Edremit Çevre Derneği, kamuoyunu bilgilendirme açıklamasında, şu aşamada “Kültür Varlıklarını Koruma” kurumunun devreye girmesinin önemli bir adım olduğuna dikkat çekti:
“En azından şimdi bu konuda bir koruma bariyeri oluşmuştur. Süreci yakından izlemeye ve gelişmeleri kamuoyuyla paylaşmaya devam edeceğiz.”
Konu gündemde kalmaya devam edecek
Edremit’teki imar planı değişikliğiyle ilgili süreç, hem kent kimliği hem de planlama açısından önemli bir sınav olarak değerlendiriliyor.
Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu’nun sonraki aşamalarda nasıl bir karar vereceği, Edremit’in tarihi dokusunu ve kent estetiğini doğrudan etkileyecek.
EDREMİT ÇEVRE DERNEĞİ'NİN AÇIKLAMASI
İlçemiz Camivasat Mahallesi’nde bulunan ve Edremit Ticaret Odası mülkiyetinde olan eski binaları kapsayan bir imar planı değişikliği yapıldığını ve bu hususun Balıkesir B. Belediyesi tarafından da onaylandığını 11 Eylül’de duyurmuştuk sizlere. Bu gelişmeden sonra kamuoyunda farklı görüşler ortaya çıkmıştı hatırlayacağınız üzere.
Söz konusu binaların yıkılıp yenilenmeleri veya korunmaları yönündeki bu görüşleri netleştirmek amacıyla, 22 Eylül’de bir dilekçe hazırlayarak Edremit Kaymakamlığı vasıtasıyla Balıkesir Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’na durumu iletmiştik. Amacımız söz konusu eski binaların bu yönden incelenmesi, yeni inşaatlar için bir karar verilmeden önce de, imar değişikliği veya yıkım gibi işlemlere izin verilmemesiydi. Özetle uzman görüşüne göre iş yapılmasını talep ediyorduk.
Dilekçemize verilen yanıt bugün elimize ulaştı.. Bölge Kurulu söz konusu binalar için daha önce verilmiş olan eski koruma kararlarını ve daha sonra bu kararların hangi yöntem ve sebeple nasıl kaldırıldığını ayrıntılı olarak açıklamakta ve sonuç olarak “… kayıtlı taşınmazlara yönelik yıkım ve/veya cins değişikliği işlemlerine yönelik Müdürlüğümüze herhangi bir başvuru yapılmamış olup konuyla ilgili mülk sahibi ve ilgili kurumlardan başvurular yapıldığında konu Müdürlüğümüzce değerlendirilecektir” demektedir.
Buradan erken bir sonuç çıkartmak gerekirse, bir kişi veya kuruma ait imar adasında, daha önce verilip de geri alınan kat sınırlarının tekrar iadesi istediğinde, Belediye Meclisi'nde o imar planı değişikliği oylanmadan önce, mevcut yapıların kültürel değer olup olmadığını hususu araştırılmalıdır ki, işlem üzerinde bu türden tartışmalar çıkmasın. Hatta bu ilkesel bir karar olmalıdır ve uygulamasını vatandaşlara veya STK’lara bırakmayıp, bizzat kendilerinin yapması da Belediye’nin görevi olmalıdır.
Tabii başka unsurlar da var. Bu tür konular “hakkı iade etmek” kavramı ile açıklanmamalıdır mesela. Aradan geçen 10 – 12 yılda ilçenin ve ihtiyaçlarının ne kadar değiştiği, altyapı sorunları, ulaşım, yoğunluk gibi dikkate alınması şart olan diğer konular da titizlikle incelenmelidir.
Kamuoyunu ilgilendiren ve tartışma yaratan bu konuda, en azından şimdi bir "Kültür Varlıklarını Koruma" bariyeri olduğunu bütün Edremit sakinleriyle paylaşıyoruz. Gelişmeleri takip etmeye ve sizlere aktarmaya da devam edeceğiz."
