Türkiye, mevsimlik tarım başta olmak üzere riskli alanlarda çocuk işçiliğini önlemek için çocuğu sahadan çekmenin ötesine geçen, aileyi, işvereni ve tüm sosyal yapıyı kapsayan bütüncül bir mücadele modeli uyguluyor. 81 ilde kurulan birimler, dijital izleme sistemi ve uluslararası ortaklıklarla desteklenen yeni nesil yaklaşım, sahada somut sonuçlar üretmeye devam ediyor.
81 İlde Çocuk İşçiliği ile Mücadele Birimleri Aktif
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bağlı İŞKUR ve SGK birimleri ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın ilgili teşkilatları, Türkiye genelinde oluşturulan Çocuk İşçiliği ile Mücadele Birimleri üzerinden koordineli bir model yürütüyor.
Bu birimler risk altındaki çocukları tespit ediyor, yönlendiriyor ve süreci sahada birebir takip ediyor.
Mücadele; METİP fonları, AB kaynakları, ILO ve UNICEF projeleri gibi çoklu finansman mekanizmalarıyla desteklenerek esnek bir mali altyapı ile yürütülüyor.
2024/5 Sayılı Genelge ile Merkez–Yerel Entegrasyonu Güçlendi
“Mevsimlik Tarım İşçileri”ne ilişkin 2024/5 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi, çocuk işçiliğini önleme çalışmalarına kurumsal bir çerçeve kazandırdı.
Genelge kapsamında sekiz ilde bölgesel çalıştaylar düzenlenirken, 14 Şubat 2025’te Mevsimlik Tarım İşçiliği İzleme ve Değerlendirme Kurulu ilk toplantısını gerçekleştirdi.
Bu kurul, karar alma süreçlerini hızlandırırken sahadaki uygulamaları izlenebilir ve sürdürülebilir bir modele dönüştürdü.
e-METİP Sistemi Ulusal Dijital İzleme Platformuna Dönüştü
Mevsimlik tarım işçilerinin koşullarının izlenmesi için geliştirilen e-METİP sistemi, tüm sektörlerde çocuk işçiliği riskini takip edebilecek şekilde genişletildi.
Dijital sistem sayesinde risk altındaki çocuklar anlık olarak izleniyor, hızlıca hizmetlere yönlendiriliyor ve gerekli koruma tedbirleri devreye alınıyor.
Türkiye, bu dijital kapasiteyle İttifak 8.7 Küresel Ortaklığı kapsamında deneyimlerini paylaşan rehber ülkeler arasında yer alıyor.
1,5 Milyar Liralık Müdahale: Tarımda Çocuk İşçiliğine Bütüncül Yaklaşım
Mevsimlik Tarımda Çocuk İşçiliğinin Önlenmesi Projesi, yaklaşık 1,5 milyar TL’lik bütçesiyle Türkiye’nin sahadaki en kapsamlı uygulamalarından biri olarak yürütülüyor.
Projeyle:
-
Binlerce çocuk yeniden eğitime yönlendirildi,
-
Ailelere sosyal destek sağlandı,
-
Yaşam alanları iyileştirildi,
-
Tarlalarda seyyar tuvalet ve güvenlik önlemleri yaygınlaştırıldı,
-
Tarım aracılarından muhtarlara kadar birçok yerel aktörün kapasitesi artırıldı.
Çocuklara kırtasiye, kıyafet, hijyen ve beslenme desteği sağlanırken; sosyal, kültürel ve sportif etkinliklerle çocukların güçlendirilmesi sağlandı.
Tarım işverenleri ve aracılarına yönelik sertifikasyon süreçleri de tamamlandı.
UNICEF Ortaklığıyla 5 Milyar Liralık Yeni Dönem Başladı
UNICEF iş birliğiyle hazırlanan ve bütçesi 5 milyar lirayı aşan yeni proje, 2 Haziran 2025 itibarıyla uygulamaya alındı.
En az 5 bin çocuğa doğrudan erişmeyi hedefleyen proje; eğitim yoluyla güçlendirme, tedarik zincirlerinde risk azaltma, ulusal ve yerel aktörlerin kapasitesini artırma gibi başlıklarla Türkiye’nin uluslararası standartlarla uyumlu politikalarını güçlendiriyor.
“Maksatlı Haberler Bu Mücadeleyi Gölgelemesin” Uyarısı
Yetkililer, Türkiye’nin sahaya ve verilere dayalı, dijital izleme sistemiyle desteklenmiş modelinin uluslararası alanda örnek gösterildiğini vurguluyor.
Aynı yetkililer, çocuk işçiliği gibi hassas bir konuda eksik veya yanlış bilgilerle hazırlanan maksatlı haberlerin, kurumlar arası uyumla yürütülen çok boyutlu mücadeleyi gölgelediğine dikkat çekiyor.
Çocuk işçiliğinin sona erdirilmesi için tüm aktörlerin aynı sorumluluk bilinciyle hareket etmesi gerektiği ifade ediliyor.
