Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray’da kritik bir zirvede bir araya geldi.
Görüşmenin gündeminde F-35 ve F-16 savaş uçakları, ticari ilişkiler, terörle mücadele başlıklarının yanı sıra uzun süredir tartışılan CAATSA yaptırımları da vardı.
ABD, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemlerini alması nedeniyle 2020 yılında Ankara’ya karşı yaptırım kararı almıştı. Bu adım, iki ülke ilişkilerinde önemli bir gerilim noktası olmuştu. Şimdi gözler, Washington’dan gelecek yeni kararlara çevrilmiş durumda.
CAATSA Yaptırımları Nedir?
CAATSA, uzun adıyla “ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Yasası” (Countering America’s Adversaries Through Sanctions Act), 2017’de ABD Kongresi tarafından kabul edildi.
Bu yasa kapsamında Rusya, İran, Çin ve Kuzey Kore’ye yönelik ekonomik ve diplomatik yaptırımlar uygulanırken; bu ülkelerle savunma ve istihbarat alanında “önemli ölçüde iş birliği yapan” kişi ve kurumlara da yaptırım getirilmesi öngörülüyor.
Türkiye, S-400 alımı nedeniyle bu yasadan doğrudan etkilenen ülkelerden biri oldu.
Türkiye’ye Uygulanan 5 Maddelik Yaptırım Paketi
Trump döneminde yürürlüğe giren yaptırımlar, özellikle Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) odaklı oldu:
1. ABD’den teknoloji ve malzeme ihracat lisanslarının iptali
2. ABD finans kuruluşlarından kredi yasağı (yıllık 10 milyon doların üzerinde)
3. ABD İhracat-İthalat Bankası yardımlarının engellenmesi
4. Uluslararası finans kuruluşlarından kredi alınmasına ABD’nin karşı çıkması
5. SSB Başkanı ve üç yetkiliye vize yasağı, mal varlıklarının dondurulması
Yaptırımlar Kalkacak mı?
Trump, görüşme öncesi yaptığı açıklamada dikkat çekici mesajlar verdi. Basın mensuplarının “Türkiye’ye yönelik CAATSA yaptırımları kaldırılacak mı?” sorusuna şu yanıtı verdi:
“Çok ciddi şekilde konuşuyoruz. Eğer iyi bir toplantı olursa Türkiye’ye yönelik yaptırımları kaldırabiliriz.”
Bu sözler, yaptırımların geleceği konusunda “ihtimallerin masada olduğu” şeklinde yorumlandı. Özellikle savunma sanayii iş birliği ve F-35 süreci açısından alınacak kararların kritik öneme sahip olduğu belirtiliyor.
