Karaman’ın Ermenek ilçesinde 28 Ekim 2014’te meydana gelen maden faciası, Türkiye’nin işçi güvenliği tarihine kara bir sayfa olarak kazındı. 18 madencinin hayatını kaybettiği olay, ihmal zincirinin, denetimsizlik ve güvencesiz çalışma koşullarının simgesi haline geldi.
Facia Günü: 28 Ekim 2014’te Ermenek’te Yaşananlar
Karaman’ın Ermenek ilçesine bağlı Güneyyurt beldesindeki Has Şekerler Madencilik şirketine ait kömür ocağında, 28 Ekim 2014 günü saat 12.15 sıralarında büyük bir facia yaşandı.
Yeraltında çalışan işçiler, su baskını nedeniyle mahsur kaldı. Yaklaşık 350 bin ton suyun madene dolması sonucu 18 madenci yerin 375 metre altında mahsur kaldı.
Kazanın ardından yüzlerce arama-kurtarma ekibi bölgeye sevk edildi. Ancak suyun şiddeti, dar galeriler ve gaz birikimi nedeniyle kurtarma çalışmaları oldukça güç ilerledi. Umutlu bekleyiş, 38 gün süren zorlu bir arama çalışmasının ardından yerini acı gerçeğe bıraktı: 18 madencinin tamamı hayatını kaybetmişti.
Facianın Nedeni: Denetimsizlik, İhmal ve Eski Galeriler
Olayın ardından hazırlanan bilirkişi raporlarında facianın temel nedeni, eski üretim alanlarının suyla dolu olduğu bilinmesine rağmen gerekli önlemlerin alınmaması olarak açıklandı.
Yeni açılan galeri, su dolu eski galeriye çok yakın mesafede kazılmıştı. Bu nedenle eski galeride biriken sular aniden boşalarak işçilerin bulunduğu bölgeyi bastı.
Raporda ayrıca, maden işletmesinde uygun drenaj sisteminin kurulmadığı, su tahliye pompalarının yetersiz olduğu ve iş güvenliği önlemlerinin ciddi biçimde ihmal edildiği vurgulandı.
Kurtarma Çalışmaları ve Umutlu Bekleyiş
Facia sonrası Türkiye adeta nefesini tuttu.
AFAD, TTK (Türkiye Taşkömürü Kurumu) ve çok sayıda arama-kurtarma ekibi, suyu tahliye etmek ve madencilere ulaşmak için günlerce çalıştı.
Madenden dakikalarla yarışarak su çekilmesine rağmen, suyun sürekli olarak tekrar dolması kurtarma çalışmalarını geciktirdi.
Her bir tahliye işlemiyle birlikte umutlar tazelendi; ancak yerin metrelerce altındaki karanlık, 38 gün boyunca hiçbir “yaşam” belirtisi vermedi.
Son cesede 6 Aralık 2014’te ulaşıldı.
Kaç Kişi Hayatını Kaybetti, Yaralı Var mıydı?
Faciada 18 madenci yaşamını yitirdi.
Su baskını nedeniyle meydana gelen olayda yaralı kurtulan olmadı çünkü işçilerin tamamı o anda madende mahsur kaldı.
Olayın ardından yukarıda bulunan bazı çalışanlar ve mühendisler kurtulmayı başardı, ancak madende çalışan 18 kişi geri dönmedi.
Facia Sonrasında Yargı Süreci
Facianın ardından işletme sahibi, mühendisler ve iş güvenliği uzmanlarının da aralarında bulunduğu 16 kişi hakkında dava açıldı.
Mahkeme süreci yıllarca sürdü.
Sonuçta, işletme sahibi ve bazı sorumlular "bilinçli taksirle ölüme neden olma" suçundan hapis cezasına çarptırıldı.
Ancak madenci aileleri, verilen cezaların yetersiz olduğunu, facianın “kader” değil “ihmal” sonucu yaşandığını her fırsatta dile getirdi.
Toplumsal ve Ekonomik Etkiler
Ermenek faciası, Türkiye’de işçi güvenliği ve madencilik alanında ciddi tartışmalara yol açtı.
Soma faciasından yalnızca beş ay sonra yaşanması, madencilikteki yapısal sorunları bir kez daha gündeme taşıdı.
Olayın ardından hükümet, maden yasasında bazı düzenlemelere gitti; iş güvenliği tedbirlerinin artırılması ve denetimlerin sıklaştırılması yönünde adımlar atıldı.
Buna rağmen, maden işçilerinin çalışma koşullarında köklü bir dönüşümün sağlanamadığı eleştirileri sürdü.
Madencilerin Hikâyesi: Karanlıktan Çıkamayan Umutlar
Faciada yaşamını yitiren 18 madencinin çoğu, emekli olmayı bekleyen, ailesinin geçimini madenden sağlayan insanlardı.
Bazıları çocuklarına bayramlık alamadığı için o gün fazla mesaiye kalmıştı.
Ermenek, o günden sonra sessiz bir yas kentine dönüştü. Her yıl ekim ayının sonunda, madenin girişinde yapılan anma törenlerinde “unutmadık” pankartları yükseliyor.
Sonuç: Bir Ülkenin Vicdanında Açılan Derin Yaralar
Ermenek Maden Faciası, Türkiye’de iş güvenliğinin sadece mevzuat değil, bir yaşam hakkı meselesi olduğunu acı biçimde hatırlattı.
Bu olay, tıpkı Soma gibi, “ekmek parası uğruna hayatını kaybedenlerin” simgesi haline geldi.
Aradan geçen yıllar, kayıpların acısını dindirmedi; ama her yıl yeniden hatırlatıyor:
"Ermenek unutulursa, benzer acılar tekrar yaşanır."
