UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Göbeklitepe’de yürütülen son araştırmalarda, tarihin bilinen ilk yerleşim alanına dair dikkat çekici yeni bulgulara ulaşıldı.
Yapılan jeoradar ve jeomanyetik taramalar, anıtsal tapınakların yanı sıra konut olarak kullanıldığı düşünülen dörtgen planlı yapıların da varlığını ortaya koydu.
Kazı Alanında Yeni Dönem Başladı
Kültür ve Turizm Bakanlığı koordinasyonunda yürütülen Taş Tepeler Projesi, İstanbul Üniversitesi başkanlığında; Alman Arkeoloji Enstitüsü, Berlin Freie Üniversitesi ve Avusturya Arkeoloji Enstitüsü uzmanlarının katılımıyla devam ediyor.
Bu kapsamda jeomanyetik, jeoradar ve lidar ölçümleri yapılarak bölgenin tamamı üç boyutlu olarak tarandı.
Elde edilen veriler, Göbeklitepe’deki sekiz anıtsal yapının çevresinde daha önce tanımlanmamış konut izlerinin bulunduğunu gösterdi.
Yeni Yapılar Höyüğün Doğu ve Güneyinde
Kazı Başkanı Prof. Dr. Necmi Karul, çalışmaların kısa sürede önemli sonuçlar verdiğini belirterek şu bilgileri paylaştı:
“Göbeklitepe’de bugüne kadar açığa çıkarılmış sekiz anıtsal yapının yanı sıra, bu yıl yaptığımız ölçümlerde dörtgen planlı ve konut işlevi görmüş olabilecek yapıların izlerini tespit ettik. Bu yapılar özellikle höyüğün doğu ve güney kısımlarında yoğunlaşıyor.”
Karul, bu bulguların Göbeklitepe’nin yalnızca tören alanı değil, aynı zamanda yerleşim özelliği taşıyan bir merkez olabileceğine dair yeni ipuçları sunduğunu da vurguladı.
“Sadece Tapınak Değil, Bir Yaşam Alanı”
Avusturya Arkeoloji Enstitüsü Direktörü Prof. Dr. Barbara Horejs ise projeye ilişkin şunları söyledi:
“Yaptığımız ölçümler, bir büyük bina ve çok sayıda konut yapısının varlığını ortaya koydu. Bulgular, Göbeklitepe’nin insanlık tarihindeki yerleşim düzeni hakkında son derece önemli veriler sağlıyor. Bu heyecan verici proje gelecek yıl da devam edecek.”
Uzmanlara göre, bu yeni veriler Göbeklitepe’nin yalnızca inanç merkezi değil, aynı zamanda yerleşim izleri taşıyan çok katmanlı bir kültürel merkez olduğuna işaret ediyor.
