Kurban Bayramı sonrası Türkiye genelinde yeniden gündeme gelen şap hastalığı, hem üreticiler hem de tüketiciler için endişe kaynağı oldu.
Peki, şap hastalığı tam olarak nedir, nasıl bulaşır ve insanlara geçer mi? İşte Tarım ve Orman Bakanlığı’nın hayvan pazarlarını kapatma kararının arkasındaki viral tehdit...
Şap Hastalığı Nedir?
Şap hastalığı ya da bilimsel adıyla Foot and Mouth Disease (FMD), başta sığır, koyun, keçi ve domuz gibi çift tırnaklı hayvanları etkileyen son derece bulaşıcı bir viral enfeksiyon. Etkeni, Aphthovirus adı verilen bir virüs. Hastalık genellikle yüksek ateş, ağız içinde yaralar, tırnak aralarında iltihaplı lezyonlar ve süt veriminde ciddi düşüş gibi semptomlarla kendini gösteriyor.
Hastalığın kendisi ölümcül olmasa da, yol açtığı verim kaybı ve hayvan ticaretine getirdiği kısıtlamalar, ekonomik açıdan ciddi zararlara yol açıyor.
Şap Hastalığı Nasıl Bulaşır?
Virüs, doğrudan veya dolaylı yollarla çok hızlı yayılabiliyor. İşte yayılma yolları:
· Enfekte hayvanların tükürük, süt, dışkı ve burun akıntısıyla doğrudan temas
· Kirli yem, su veya ekipman aracılığıyla bulaşma
· İnsanlar yoluyla dolaylı taşınma (eller, giysiler, ayakkabılar, araçlar)
· Rüzgâr yoluyla uzun mesafelere taşınabilme
Özellikle toplu hayvan hareketliliğinin yaşandığı bayram dönemleri, bu yayılımı çok daha hızlandırıyor.
Şap Hastalığı İnsana Bulaşır mı?
Endişeye gerek yok. Şap hastalığının insanlara bulaşma riski son derece düşük. Çok nadir durumlarda, enfekte hayvanlarla doğrudan ve yoğun temas eden kişilerde hafif semptomlar görülebiliyor. Bu belirtiler:
· Hafif ateş
· Ağız içi yaralar
· Ciltte hafif kızarıklık
Ancak bu vakalar genellikle kendi kendine geçiyor ve ciddi sağlık sorunlarına yol açmıyor.
Şap Hastalığından Korunmak İçin Neler Yapılmalı?
Tarım ve hayvancılıkla uğraşanlar için alınması gereken temel önlemler şunlar:
· Hayvanların düzenli olarak aşılanması
· Şüpheli hayvanların derhal karantinaya alınması
· Ahırların ve ekipmanların sürekli dezenfekte edilmesi
· Hayvan hareketlerinin kontrol altına alınması
· Personelin hijyen kurallarına kesinlikle uyması
Ekonomik Kayıplar, Tedirginlik ve Önlemler
Türkiye’de Kurban Bayramı sonrası vaka artışıyla birlikte Tarım ve Orman Bakanlığı, hayvan satış yerlerini kapatma kararı aldı. Bu karar, hastalığın yayılmasını önlemek adına oldukça önemli. Ancak bu süreçte en büyük sorumluluk hem yetkililerde hem de üretici ve vatandaşlarda.
