Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), gökbilim dünyasında heyecan yaratan yeni bir gelişme nedeniyle gezegen savunma protokolünü resmen devreye soktu.
Temmuz 2025’te Şili’deki ATLAS teleskobu tarafından keşfedilen 3I/ATLAS adlı yıldızlararası kuyruklu yıldızın yörüngesinde sapmalar tespit edilmesi üzerine NASA, küresel gözlem ağıyla eşgüdümlü bir çalışma başlattı.
🌠 Dünya’ya Tehlike Yok Ama “Küresel İzleme” Başladı
NASA’nın açıklamasına göre, 3I/ATLAS Dünya için doğrudan bir risk oluşturmuyor. Ancak olağandışı yörünge ve parlaklık değişimleri, olası gelecekteki yıldızlararası cisimlerin takibi için erken uyarı sistemlerinin test edilmesini zorunlu kıldı.
Bu kapsamda:
- Uluslararası Asteroit Uyarı Ağı (IAWN),
- Harvard Küçük Gezegen Merkezi,
- ESA ve Asya’daki gözlemevleri ortak bir izleme kampanyasına katıldı.
Söz konusu protokol, yıldızlararası nesnelerin gelecekteki hareketlerini modellemek için “erken uyarı ve yörünge tatbikatı” işlevi görecek.
☄️ 3I/ATLAS’ın Yörüngesi Değişiyor, Parlaklığı Dalgalanıyor
NASA verilerine göre 3I/ATLAS, 30 Ekim 2025’te Mars yörüngesi yakınlarında, Güneş’ten yaklaşık 210 milyon kilometre uzaklıktaki enberi noktasına ulaştı.
Bu sırada kuyrukluyıldızın hem yörüngesinde sapmalar hem de parlaklığında düzensiz dalgalanmalar tespit edildi.
Hubble ve James Webb Uzay Teleskobu ölçümleri,
- Işık merkezinde %20’ye varan kaymalar,
- Gaz ve toz püskürmeleri sonucu ani parlama değişimleri kaydetti.
Bu hareketlilik, cismin takibini güçleştirirken yörünge hesaplamalarında da hata payını artırıyor.
🌌 James Webb’den Şaşırtan Bulgular: “CO₂, Su Buharından 8 Kat Fazla!”
James Webb Uzay Teleskobu’nun spektrometre analizleri, 3I/ATLAS’ın gaz bulutunda beklenmedik bir bileşim ortaya koydu:
- Karbondioksit (CO₂) oranı, su buharına göre 8 kat fazla.
- OH (hidroksil) emisyonları, cismin yıldızlararası kökenini doğruladı.
Uzmanlar, kuyrukluyıldızın çekirdeğinin 320 metre – 5,6 kilometre aralığında olduğunu ve Samanyolu’nun dış bölgelerinde oluştuğunu belirtiyor.
🛰️ “Bu Bir Tehdit Değil, Bilimsel Fırsat”
NASA yetkilileri, alınan önlemlerin “tehdit yönetimi değil, bilimsel hazırlık” amacı taşıdığını vurguladı.
Kuruma göre 3I/ATLAS, “yıldızlararası materyallerin doğrudan incelenmesi için eşsiz bir fırsat”.
“Bu tür cisimler, başka yıldız sistemlerinden gelen doğal elçilerdir. Onları incelemek, Güneş Sistemi’nin evrimini ve gezegen oluşumlarını anlamamıza yardımcı olur.”
— NASA Gezegen Savunma Dairesi Sözcüsü
🌍 3I/ATLAS: Tarihe Geçen Üçüncü Yıldızlararası Ziyaretçi
3I/ATLAS, daha önce gözlemlenen ‘Oumuamua (2017) ve 2I/Borisov (2019) sonrası, tarihe geçen üçüncü yıldızlararası cisim oldu.
Hızı saatte 210.000 km’yi aşıyor ve 2026’da Jüpiter yakınlarından geçerek Güneş Sistemi’nden çıkması bekleniyor.
Dünya’ya en yakın konumu ise yaklaşık 270 milyon kilometre olacak.
🔭 Küresel Gözlem Seferberliği
NASA ve IAWN, 27 Kasım 2025 – 27 Ocak 2026 tarihleri arasında “3I/ATLAS İzleme Kampanyası” başlatacak.
Bu süreçte:
- Hawaii, Şili, Avrupa ve Japonya’daki teleskoplar eşzamanlı gözlem yapacak,
- Amatör astronomlar da veri doğrulama sürecine katılacak,
- Gerçek zamanlı yörünge düzeltmeleri için yeni yapay zekâ algoritmaları test edilecek.
