Türkiye, 1 Temmuz’da denizlerdeki bağımsızlığının 98. yılını kutlamaya hazırlanıyor. Peki Kabotaj Bayramı nedir, ne zaman ortaya çıktı ve bu gün neden bu kadar önemlidir? İşte detaylar...
Her yıl 1 Temmuz tarihinde kutlanan Denizcilik ve Kabotaj Bayramı, Türkiye Cumhuriyeti’nin denizlerdeki egemenlik hakkını kazandığı tarihi simgeler. Bu özel gün, 1926 yılında yürürlüğe giren Kabotaj Kanunu ile anlam kazanmış ve o tarihten bu yana Türkiye'nin karasularındaki bağımsızlığını simgeleyen milli bir bayram olarak kutlanmaktadır.
Kabotaj Hakkı Nedir?
Kabotaj, bir ülkenin kendi karasularında limanlar arası deniz taşımacılığını ve liman hizmetlerini yalnızca kendi vatandaşlarına ve gemilerine tanıma hakkı anlamına gelir. Bu hak, dış güçlerin ekonomik ve ticari denizcilik faaliyetlerine son verilmesi açısından büyük önem taşır. Büyük Türkçe Sözlük kabotajı, “bir ülkenin iskele veya limanları arasında gemi işletme işi” olarak tanımlar.
🧭 Tarihçesi: Lozan’dan Kabotaj Kanunu’na
Osmanlı döneminde kabotaj hakkı yabancı devletlere aitti, çünkü kapitülasyonlar nedeniyle bu hak kullanılamıyordu. Ancak 24 Temmuz 1923’te imzalanan Lozan Antlaşması ile kapitülasyonların kaldırılması, Türkiye’nin bu alandaki bağımsızlığının yolunu açtı.
Bunun ardından 19 Nisan 1926’da 815 sayılı Kabotaj Kanunu çıkarıldı. Bu kanunla birlikte Türkiye limanları arasında yalnızca Türk bayraklı gemilerin çalışmasına izin verildi. 1 Temmuz 1926’da yürürlüğe giren bu yasa, Türkiye'nin deniz ticaretinde tam bağımsızlığını ilan ettiği tarihi dönüm noktası oldu.
⚓ Kabotaj Bayramı Neden Önemlidir?
Türkiye'nin üç tarafı denizlerle çevrili bir ülke olması, 8.333 kilometrelik kıyı şeridine sahip oluşu, denizcilik açısından büyük bir potansiyeli beraberinde getiriyor. Kabotaj Bayramı, bu potansiyelin yerli ve milli unsurlarla kullanılmasını teşvik eden önemli bir adım olarak görülüyor.
Bu bayram aynı zamanda denizciliğin gelişmesi, genç nesillere deniz sevgisinin aşılanması ve mavi vatan bilincinin pekiştirilmesi açısından da büyük anlam taşıyor. Her yıl birçok şehirde deniz kortejleri, yarışmalar, konserler ve törenlerle kutlanan bu özel gün, Türkiye'nin denizlerdeki bağımsızlığının simgesi olarak hafızalarda yer ediyor.