Fosfor Malzemelerinde Çığır Açan Çalışma
Balıkesir Üniversitesi (BAÜN) Fen-Edebiyat Fakültesi akademisyenlerinden Prof. Dr. Mustafa Burak Çoban ve doktora sonrası araştırmacı Dr. Kübra Çıkrıkcı'nın da içinde bulunduğu uluslararası akademik ekip, geleceğin aydınlatma ve optoelektronik teknolojilerine yön verebilecek önemli bir bilimsel çalışmaya imza attı.
“Synthesis, structural characterization, and photoluminescence properties of Dy³⁺-Doped CaB₄O₇ Phosphors: Influence of Li⁺ and K⁺ Co-doping” başlıklı çalışma, alanında prestijli Q2 kategorisindeki “Materials Science in Semiconductor Processing” dergisinde yayımlandı.
Gelişmiş Fosforlar İçin Yeni Bir Yaklaşım
Çalışmada, yüksek sıcaklıkta katı hal reaksiyon yöntemiyle Dy³⁺ katkılı CaB₄O₇ fosforları sentezlendi ve bu yapıya Li⁺ ve K⁺ iyonları eş katkılandı. Bu eş katkılama sayesinde sarı ışık yayımında 7,64 kat, kırmızı ışık yayımında ise 4,03 kat artış sağlandı. Ayrıca, ışıma yoğunluğunun 550 K sıcaklığa kadar artış göstermesi, bu yeni malzemenin zorlu koşullarda bile yüksek performans sergileyebileceğini kanıtladı.
Prof. Dr. Mustafa Burak Çoban, çalışmanın detaylarına ilişkin şu değerlendirmede bulundu:
“Bu araştırma, fosfor malzemelerinin ışık yayma yeteneklerini geliştirme yolunda önemli bir adım. Li⁺ ve K⁺ iyonları sayesinde kafes yapısında meydana gelen mikro düzeydeki bozulmalara rağmen kristal simetrisinin korunmuş olması, bu yöntemin başarıyla uygulanabileceğini gösteriyor.”
İnsanlık İçin Nasıl Bir Anlam Taşıyor?
Yeni geliştirilen bu bor bazlı nanofosforlar, hem enerji verimliliği hem de uzun ömürlülük açısından ticari fosforlara güçlü bir alternatif sunuyor. Yüksek sıcaklık dayanımı sayesinde katı hal aydınlatma sistemlerinde (örneğin LED teknolojileri) daha uzun ömürlü, verimli ve çevre dostu çözümler sunabilir. Ayrıca, optoelektronik cihazlarda ışığın daha etkin kullanımı, enerji tasarrufunu beraberinde getirecek, bu da küresel ölçekte enerji tüketiminin azaltılmasına katkı sağlayacaktır.
Aynı zamanda bu tür fosforların ileri düzey biyomedikal görüntüleme, lazer teknolojileri ve sensör sistemlerinde kullanılması da gündemdedir. Bu yönüyle çalışma, yalnızca akademik bir başarı olmanın ötesine geçerek endüstriyel uygulamalar ve insan yaşamını kolaylaştıran teknolojilerin geliştirilmesi açısından önemli bir potansiyele sahiptir.
Uluslararası İş Birliğiyle Gerçekleşti
Projede Balıkesir Üniversitesi’nin yanı sıra Suudi Arabistan’daki Jazan ve Princess Nourah bint Abdulrahman üniversiteleri, Manisa Celal Bayar Üniversitesi, İzmir Bakırçay Üniversitesi, İzmir Katip Çelebi Üniversitesi gibi kurumlardan da akademisyenler yer aldı. Bu yönüyle çalışma, uluslararası bilimsel dayanışmanın somut bir örneği olarak da öne çıkıyor.
Bu başarı, Balıkesir Üniversitesi’nin ve Türk akademisyenlerin bilimsel üretkenlikteki yerini daha da güçlendirirken, fosfor teknolojileri gibi stratejik alanlarda ülkemizin söz sahibi olma potansiyelini de ortaya koyuyor.
