Balıkesir’in Dursunbey ilçesinde yer alan iki mağarada ortaya çıkarılan duvar resimleri, Anadolu arkeoloji tarihini yeniden yazacak nitelikte.
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’nden Prof. Dr. Derya Yalçıklı ve ekibinin yürüttüğü araştırmalarda, İnkaya ve Baltalıin Mağaraları’nda yapılan incelemeler sonucunda 8 bin yıl öncesine, yani Geç Neolitik Çağ’a uzanan duvar resimleri keşfedildi.
🏺 8 Bin Yıl Öncesinden İzler: Balıkesir’in Tarihi Yeniden Yazılıyor
Dursunbey’in Delice Köyü yakınlarında, birbirine yaklaşık 5 kilometre uzaklıktaki Baltalıin ve İnkaya mağaralarında bulunan kaya resimleri, Anadolu’nun en eski dönemlerine ait yaşam biçimleri ve inanç sistemleri hakkında önemli ipuçları veriyor.
Prof. Dr. Derya Yalçıklı, çalışmanın sonuçlarını Dursunbey Belediyesi’nin resmi internet sitesinde yayımladı ve şu bilgileri paylaştı:
“Balıkesir’de 2009’dan bu yana yürütülen yüzey araştırmaları önemli sonuçlar veriyor. Özellikle 2015 yılında Dursunbey’de keşfedilen Baltalıin ve İnkaya mağaraları, Geç Neolitik Çağ’a ait duvar resimleriyle arkeoloji dünyasında büyük yankı uyandırdı.”
🦌 Baltalıin Mağarası’nda Geyik Avı Sahnesi
Baltalıin Mağarası’nda, 7.6 x 4.5 metrelik dev bir geyik avı sahnesi tespit edildi.
Resimlerde, dönemin avcılarının geyikleri tuzağa sürerek avlama yöntemleri detaylı biçimde tasvir ediliyor.
Yalçıklı’nın açıklamalarına göre;
“Resimlerde yedi geyikten oluşan bir sürü, insanların kurguladığı tuzak yönüne sürülüyor. Mağaranın kuzeyinde yay tutan iki insan figürü ve ok atma sahneleri, dönemin kolektif avcılık anlayışını yansıtıyor.”
Bu tasvirin, Paleolitik dönem av sahnelerinden farklı olarak planlı bir av stratejisini resmetmesi, insan topluluklarının organize avcılığa geçtiği dönemi temsil ediyor.
🌀 İnkaya Mağarası’nda Doğum ve Ölümün İzleri
İnkaya Mağarası’nda bulunan duvar resimleri ise dönemin inanç sistemleri ve ölüm ritüellerine ışık tutuyor.
Mağaranın giriş kısmında yer alan iki pano, defineciler tarafından yapılan tahribata rağmen kısmen korunmuş durumda.
Birinci panoda doğum ve yaşam döngüsü, ikinci panoda ise ölüm ve ruhun öteki dünyaya geçişi konu ediliyor.
“İlk sahnede dört kişilik bir dans grubunun yer aldığı görülüyor. Figürler arasında anne karnındaki bebek, doğum ve yaşamın evreleri betimlenmiş durumda.
Diğer sahnede ise bir ‘şaman’ figürü ölüm anında ruhun öte dünyaya geçişini temsil ediyor.”
Araştırmalarda ayrıca, başsız insan bedenlerinin akbabalar tarafından etlerinden ayrıldığı sahneler, Çatalhöyük duvar resimlerinde görülen ölüm sonrası ritüellerle büyük benzerlik taşıyor.
🕯️ Neolitik İnanç ve Av Kültürü Bir Arada
Uzmanlara göre, Baltalıin Mağarası avcılıkla, İnkaya Mağarası ise inanç sistemiyle ilişkilendiriliyor.
Yalçıklı, iki mağaranın birbirini tamamlayan bir kültürel yapıyı yansıttığını belirtiyor:
“Baltalıin Mağarası, dönemin beslenme ve avlanma ritüellerini anlatırken;
İnkaya Mağarası, doğum ve ölüm temalarıyla Neolitik dönemin inanç dünyasını yansıtıyor.
Bu iki mağara, Batı Anadolu’da şimdiye kadar rastlanmayan türde bir kült merkezine işaret ediyor.”
