Hilmi DUYAR / POLİTİKA / Geride bıraktığımız 6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş’ın Pazarcık ilçesinde meydana gelen 7.7 ve Elbistan İlçesi’nde meydana gelen 7.6 büyüklüğündeki depremler 11 ilde büyük yıkıma yol açtı. Kahramanmaraş, Gaziantep, Hatay, Adana, Osmaniye, Malatya, Kilis, Adıyaman, Şanlıurfa, Diyarbakır ve Elazığ’da, toplam18 bin 200 bina yıkıldı, on binlerce bina hasara uğradı, 50 bin civarında vatandaş yaşamını yitirdi. 100 bine yakın insan yaralandı. Kahraman Maraş Depremi, bilim insanlarının defalarca uyarmalarına rağmen, ülkemizde deprem ve doğal afetlere karşı hala tedbir alınmadığını, yapılaşmaların denetimlerden mahrum olduğunu ortaya çıkardı.
ATALARIMIZ NASIL TEDBİR ALMIŞ
Osmanlı İmparatorluğu öncesi bilinmemekle birlikte Anadolu’nun pek çok yerinde yapılan camilerde ve minarelerde Deprem Terazisi denilen bir sistem bulunuyordu. Deprem Terazisi, binanın yıkılmasını önleyemiyordu ancak, depremlerde binaların temeline hasar verip vermediğini tespit ediyordu. Silindir şeklindeki terazi dönüyorsa, yapının sağlam olduğu, dönmüyorsa hasara uğradığı anlaşılıyor, ona göre önlem alınıp, gereği yapılıyordu.
BERGAMA ULU CAMİ’DEKİ DEPREM TERAZİSİ HALA ÇALIŞIYOR
Bergama’da tam 6 asır çeyrek yüzyıl önce Sultan Yıldırım Bayezid tarafından yaptırılan Ulu Cami’nin minaresindeki deprem hasarını saptamaya yarayan Deprem Terazisi günümüzde bile tıkır tıkır çalışıyor. İlçenin en büyük camisindeki bu sistem, ziyaretçilerin ve şehir dışından ibadete gelenlerin dikkatini çekiyor. Kahramanmaraş depremi sonrası düzeneği gören vatandaşlar yapının günümüz yüklenicilerine ve denetim şirketlerine örnek olması gerektiğini söyledi.
Deprem Terazisi Nedir?
Deprem Terazileri, cami, minare ve binalarda, kesme taş üzerine yapılmış iki sütun arasına oturtulan silindirden oluşuyor. Mermerden ya da granitten yapılan silindirler döndüğü sürece meydana gelen depremlerde temelin zarar görmediğinin, dönmemesi halinde yapının hasar aldığının belirlenmesine yarıyor.
