Balıkesir’de, kestane ağaçlarında büyük verim kaybına yol açan gal arısı zararlısıyla mücadele için başlatılan biyolojik mücadele kapsamında ormanlara 3 yılda yaklaşık 4 bin 500 böcek salındı.
Balıkesir Orman Bölge Müdürlüğü sorumluluk sahasındaki yaklaşık 800 bin kestane ağacından özellikle Bandırma, Bigadiç ve İvrindi ilçelerinin kırsal mahallelerindeki orman köylüsü izin dahilinde hasat yaparak geçimini sağlıyor.
Türkiye’nin başka illerinde olduğu gibi kestane üreticisinin son yıllardaki en önemli gelir kayıplarının nedenlerinin başında gal arıları geliyor. Çin’den İtalya’ya, bu ülkeden Türkiye’ye gelen gal arısı, kestane tomurcuklarına yerleşerek yuva yapıyor ve burada üreyerek verimi düşürüyor.
“Katil arı” olarak bilinen bu alt türün etkisiyle Balıkesir’de önceki yıllarda daha fazla olan kestane üretimi 2021’de 60 ton, 2022’de 70 ton iken geçen yıl 35 tona geriledi.
Doğal yoldan bu sorundan kurtulmak için çalışma başlatan Balıkesir Orman Bölge Müdürlüğünce Bandırma’da özel bir laboratuvar oluşturuldu.
Gal arısıyla savaştığı bilinen “torymus sinensis” adlı böcekler, biyolojik mücadele için laboratuvarda çoğaltıldı. Bu böceklerden 2022’de 750, geçen yıl 1933, bu sene 1800 olmak üzere 4 bin 483’ü kestane ormanlarına bırakıldı.
Dolaylı olarak kestane balı üretiminin de artmasını sağlaması hedeflenen çalışma kapsamında Bandırma ilçesi kırsal Çakıl Mahallesi Karadağ mevkisinde de böcek salımı yapıldı.
“Birkaç yıl içinde doğal dengenin sağlanacağına inanıyoruz”
Balıkesir Orman Bölge Müdürü Kemal Kayıran, sorumluluk sahalarındaki kestane ormanlarında ağaçların gelişimini zayıflatan gal arısının yoğun şekilde görüldüğünü söyledi.
Kestane üretiminde 3-4 yıl öncesine göre ciddi düşüşler yaşandığını, bunun da orman köylüsünün gelirini etkilediğini belirten Kayıran, “Tamamen biyolojik mücadele yapıyoruz. Gal arısının yerleştiği yerlere saldığımız bu yırtıcı böcekler larvasını bırakıyor ve çıkan yavru yırtıcı böcekler, gal arısının larvasını yiyerek tüketiyor. 3-4 yıldır verdiğimiz bu mücadelede artık bu yararlı böcek, bölgemize yerleşti.” diye konuştu.
Kayıran, topladıkları torymus sinensis larvaları sayesinde 200 bin yararlı böcek elde ettiklerini dile getirdi.
Birkaç yıl içinde faydalı böcek popülasyonunun artmasıyla gal arısı zararlısının tüketileceğine ve doğal dengenin sağlanacağına inandıklarını anlatan Kayıran, “Doğal yöntemlerle onun kendi yırtıcısıyla bu zararlının önüne geçmiş olacağız. Biz bunun başarılı olacağına inanıyoruz, ilk verilerimiz de gayet olumlu.” dedi.
“Mahallemizin 150-200 ton kestane üretimi olacaktı”
Çakılköyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Hasan Hüseyin Tütüncü de kestanenin geleceğini korumada Orman Bölge Müdürlüğünün önemli çalışmalara imza attığını vurguladı.
Mahalle halkının bu çalışmalara destek verdiğini bildiren Tütüncü, şunları kaydetti:
“Bu süreç böyle devam ederse inşallah kestanede bu mücadeleyi kazanacağız. Ormanlarımızı ve kestanelerimizi yeniden yeşerteceğiz. İnşallah önümüzdeki yıllarda kestanelerin daha da canlanacağını umut ediyoruz. Kestane mahallemizin birinci geçim kaynağı. Dedelerimiz 100 yıl önce burada kestane ağaçlarını aşılayarak bize miras bıraktı. Gal arısı olmasaydı mahallemizin 150-200 ton kestane üretimi olacaktı. Bu bizim için büyük bir gelir kaynağı demek.”
