Hilmi DUYAR / POLİTİKA / Son yıllarda dünyada, eczacılık, kozmetik, gıda, başta olmak üzere pek çok sektörün üretimine önem verdiği lavanta tarımı, Türkiye’de de giderek yaygınlaşıyor. Balıkesir’de, başta büyükşehir belediyesi olmak üzere büyük bölümü lavanta olan, tıbbi hoş kokulu bitki yetiştiriciliğine pek çok belediye el attı. Balıkesir’de Lavanta üretimi gelişse de, bu üretime paralel olarak lavanta balı üretimine gereken önem verilmedi. Özellikle arıların lavantaya aşık olmalarına rağmen bu konuda gereken hassasiyet gösterilmedi.
Türkiye, 2020 yılı istatistiklerine göre, Dünya bal üretimi sıralamasında Çin’den sonra ikinci sırada yer alıyor. Ülkemizde, 2020 yılında, 8 Milyon 179 bin 085 adet kovan ile 104 bin 077 Kilogram bal üretildi. Ancak lavanta balı bu üretimin çok az bir bölümünü oluşturuyor. Bilindiği gibi, arıların bitkilerin özlerini, reçinelerini, nektarlarını ve polenlerini toplayarak ürettiği ballar, çam balı, çiçek balı, kestane balı, lavanta balı, Ayçiçek balı, Ihlamur Balı, ve benzeri olarak adlandırılıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı, tıbbi ve hoş kokulu bitkilerin yaygınlaştırılması için proje başlatmış, bu proje kapsamında da lavanta üretimine büyük teşvikler sağlamıştı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2017 yılında lavanta üretimi yapılan alan toplam 6 bin 606 dekar iken 2021 yılında 35 bin 810 dekara yükseltilerek, %442 oranında arttırılmıştır. Üretilen lavanta miktarı ise 2021 yılında 173 tona ulaşmıştır. Balıkesir Büyük Şehir Belediyesi, Balıkesir Çiftçi Eğitim Merkezi (BAÇEM) kanalıyla, Lavanta üretimi için eğitimler vermiş, örnek lavanta, bahçeleri oluşturmuştu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2022 yılında Türkiye’de bal üretimi bir önceki yıla göre % 23 oranında artarak 118 bin 297 ton olarak gerçekleşti. Kovan sayısı ise bir önceki yıla göre % 3 oranında artarak 8 milyon 984 bin 676 tona yükseldi.
Pek çok ilde, Lavanta Balı üretimi, kalkınma ajansları ve belediyeler tarafından destekleniyor. Balıkesir’de de ormanlık alanlarda arıcılık yapan üreticiler, Lavanta ekili alanların genişletilerek büyütülmesini ve Lavanta Balı üretimi için ilgililerin harekete geçmesini istiyor. Bal arılarının ve değişik türdeki arıların özellikle lavanta bitkisine aşık olduğunu söyleyen bal üreticileri, kısıtlı alanlarda kısıtlı üretim yaptıklarını vurgulayarak, lavanta üretilen alanların genişletilmesini bekliyor. Lavanta üretimi için belediyelerin desteğinin büyük olduğunu kaydeden bal üreticileri, benzeri desteğin bal üretimi için de yapılması gerektiğine dikkat çekiyor
