BASIN Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi olarak Meclis’te görüşülüyordu.
‘ve’li, ‘veya’lı bağlaçları yerli yerine oturtamadıkları için ertelediler.
Bilinmeyen bir tarihe değil.. Önümüzdeki hafta yine genel kurulda.
***
BİZDE kanunların isimleri uzun olur. Bu kanun teklife de öyle.
Basın Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi.
Yasalaşınca.. Teklif sözcüğü dizgiden düşüyor.
Ama ne güzel isim bulmuşlar.
Kısaltmalar da bizim işimiz sonuçta.
Sayısız yasa maddesinde yapılacak değişiklikleri bir araya getirip ‘Torba Yasa Teklifi’ diyorlar meselâ.
Ne bulursan atıyorsun torbaya.
Üzerinde çalıştıkları yasa teklifine de kısa bir isim uydurmuşlar:
Dezenformasyon Yasası.
Ne demek dezenformasyon?
Tek sözcükle anlatırsak, ‘çarpıtma’ demek.
***
YASA teklifini baştan sona okuyunca, daha çok dijital medya, internet haberciliği ve sosyal medya üzerinde uygulanacak yeni ve ağır yaptırımlarla karşılaşıyorsunuz.
Maddeler alt alta sıralanırken, ‘geleneksel’ diye adlandırdıkları gazetelerde yayımlanan resmi ilanların, haber sitelerinde de yayımlanmasını kurallara bağlayan cümlelerle karşılaşıyorsunuz.
Yani çıplak gözle bakınca, teknik bir düzenleme.
Yakın plan yapınca..
“Haydi bakalım sıkıyorsa aykırı bir yayın yap da defterini dürelim” uyarısı!
Eh, zaten bunun için kısaca ‘Dezenformasyon Yasası’ diyorlar sanırım.
***
ENFORMASYON mühim. Basının kamusal görevi, bilgi paylaşımı. Gelişmelerden haberdar etme, olayları dosdoğru yorumlama…
Siz işinizi dosdoğru yapsanız da, bu teklif kabul edildiğinde başınız derde girebilir!
***
MESELÂ CHP Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Akın’ın “doğalgaza, elektriğe bilmem şu kadar zam yapıldı, vatandaş isyan ediyor, bu hükümet milleti inim inim inletiyor” diye açıklama yaptı.
Siz de halkı bilgilendirmek adına bu açıklamayı yayımladınız.
‘Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma’ suçu işlemiş olabilirsiniz.
***
HAYVANCILIKLA geçinen köyün merasını meselâ, bir maden şirketine atıklarını depolasın diye tahsis ettiler.. Siz de bunu gördünüz, tespit ettiniz, belgelediniz, yazdınız.. İşte efendim çevreye zarar verecek, meranın yanından geçen dere baraja, göle akıyor, toplu balık ölümleri olabilir, vatandaş atıklardan muzdarip, sağlık sorunları yaşanabilir; köylünün hayvan otlattığı alanı hangi hakla sermayeye verirsiniz” diye uzun uzun döşendiniz…
“Halk arasında endişe, korku, panik yaratma, kamu düzenini bozma” suçu işlemiş olabilirsiniz.
Size göre doğrudur, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıyla sizi yargılayacak mahkeme için ‘suç’ teşkil ediyor olabilir.
***
HÜKÜMETİ eleştirdiniz.. Ne bileyim işte akaryakıt fiyatlarının yüksekliğinden, hayat pahalılığından, enflasyondan falan damar yaptınız.
Suç teşkil edebilir.
Kamu düzenini bozmak, iç güvenliği tehdit, yanıltıcı bilgi, endişe ve korku yaratma eylemlerinden savcı karşısında ifade verirken bulursunuz kendinizi.
***
BU maddeler hem yazılı, hem görsel, hem dijital medyayı bağlıyor.
Sosyal medya da dahil.
Hani sabah kalktın, eşe dosta bir göz kırpayım dedin, “zamsız bir güne merhaba demek istiyorum” diye bir not düştün. Yanına da gülme emojisi ekledin.
“Kamu düzenini bozma” suçu işlemiş olabilirsin.
O çok atar gider yapan, bazen dilinin ayarını kaçırıp söven sayan arkadaşlar!
Bu yasa çıktığı andan itibaren çiçek böcek resimleri paylaşın. Kendi kendinizi sansürleyin. Siyasi eleştirilerden uzak durun.
Benzin mazot muhabbeti yapmayın!
Böyle paylaşımları beğenip yorum yapmaktan da vazgeçin.
Endişe, korku, panik yaratma saikiyle kamu düzenini, genel sağlığı bozma iddiasıyla götürürler merkeze.
***
YANİ, yasa teklifini inceleyince, medyayı bir kurallar bütününe oturtup çeki düzen vermek istedikleri anlaşılıyor. Bunda sıkıntı yok. Teknik anlamda çeşitli bağlayıcılıklar, zorunluluklar, kurallar olmalı.
Ama mevzuya habercilik tarafından bakınca..
“İktidara muhalefet edeni marizleriz, ayağınızı denk alın” mesajı var sanki.
Muğlak ifadeler, suç unsuru olmasa bile, ille de bir suç ve suçlu bulup çıkarabilir.
Yaptığınız ‘bilgilendirici’ yayın, “hiçbir şey olmasa bile, mutlaka bir şey olmuş” formatında değerlendirilebilir.
